Kanun’un 1 ila 2 yıl ertelenmesi yerine küçük işletmeler olarak tabir edilen ve çalışan sayısı 9’u geçmeyen işyerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimlerinin görev sürelerinde yapılacak düzenleme hem küçük işletmelere bu hizmetlerin verilmesini sağlayacak hem de küçük esnafı ekonomik açıdan rahatlatacaktır.
Önerimiz:
İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk Ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik
İş güvenliği uzmanlarının çalışma süreleri
MADDE 12 – (1) İş güvenliği uzmanları, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yerine getirmek için aşağıda belirtilen sürelerde görev yaparlar:
a) 10’dan az çalışanı olan işyerlerinde; az tehlikeli sınıfta çalışan başına yılda en az 60 dakika, tehlikeli sınıfta çalışan başına yılda en az 90 dakika, çok tehlikeli sınıfta çalışan başına yılda en az 120 dakika.
İşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk Ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik
İşyeri hekimlerinin çalışma süreleri
MADDE 12 – (1) İşyeri hekimleri, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yerine getirmek için aşağıda belirtilen sürelerde görev yaparlar:
a) 10’dan az çalışanı olan işyerlerinde; az tehlikeli sınıfta çalışan başına yılda en az 30 dakika, tehlikeli sınıfta çalışan başına yılda en az 45 dakika, çok tehlikeli sınıfta çalışan başına yılda en az 60 dakika.
ÇSGB, bugünki Resmi Gazetede Çok Tehlikeli İşlerde Görevlendirilebilecek (C) Sınıfı İş Güvenliği Uzmanları Hakkında Tebliğ’i yayınladı. Ülkemize hayırlı olmasını dileriz.
30.06.2012 tarihinde yasalaşan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği, işverene yeni birtakım sorumluluklar yüklemektedir. Aşağıda sıraladığımız yükümlülükler, işyerinin tehlike derecesi ne olursa olsun, çalışan sayısı kaç olursa olsun zorunludur. Uyulmaması halinde idari para cezaları işverene uygulanacaktır.
Ancak; sürekli olarak işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personeli hizmeti alma yükümlülüğü kademeli olarak yürürlüğe
girecektir. Elli ve daha fazla çalışanı olan tüm işyerleri 1 Ocak 2013 tarihinde kapsama girmiştir. Ellinin altında çalışanı olan “tehlikeli” ve “çok tehlikeli” sınıftaki işyerleri ise 30.06.2013 tarihinde kapsama girecektir. Elliden az çalışanı olan “az tehlikeli” işyerleri ise 30.06.2014 tarihinde kapsama girecek ve böylece 1 çalışanı olan işyerleri dahi iş sağlığı güvenliği hizmetlerinin tamamını almak zorunda olacaklardır. Hizmetin süresi ise çalışan sayısı ve tehlike sınıfına göre hesaplanacaktır.
Tehlike sınıflarına örnek olarak; Pastane, fırın, bakkal ve market, manav, giyim eşyası satışı, genel temizlik işleri, eğitim, lokanta ve karayoluyla yolcu taşımacılığı “az tehlikeli” dir. Et ürünleri imalatı, gıda işleme, bay bayan kuaför, kombine temizlik ve destek hizmetleri, mobilya imalatı, kaporta tamiratı, karayolu ile kargo taşımacılığı, “tehlikeli” dir. İnşaat işleri, kimyasal imalatı, mobilya boyanması, binaların iç ve dışının boyanması, madencilik, endüstriyel temizlik ve hastane hizmetleri “çok tehlikeli” dir.
İşveren, çalışan sayısı ve tehlike sınıfı ne olursa olsun tüm işyerlerinde risk değerlendirmesi yaptırmalıdır. İşyerlerinde yeni risk unsurları oluşmadığı sürece yapılan bu risk değerlendirmesi tehlike sınıfına göre 2 ila 6 yıl geçerlidir. İşveren bu sorumluluğunu yerine getirmez ise ilk defasında 3.234 ¨, aykırılığın devamı etmesi halinde ise aylık 4.851 ¨ idari para cezası uygulanacaktır.
İşveren, çalışanların temel iş sağlığı ve güvenliği eğitimi almalarını sağlamalıdır. Bu eğitim yılda bir kez tüm çalışanlara verilmelidir. Bunun cezası, çalışan başına 1.078 ¨’dir. Çalışanların eğitimi yetkili Ortak Sağlık Güvenlik Birimlerince (OSGB) verilmektedir.
İşyerleri için acil durum eylem planı hazırlatılmalı ve yılda bir kez yangın ve doğal afet tatbikatı yapılmalıdır. Yapılmadığı takdirde cezası 1.078 ¨, aykırılığın devamı halinde aylık 1.078 ¨’dir.
İşveren, çalışanların arasından ilk yardım ve benzeri konularda uygun donanıma sahip ve bu konularda eğitimli yeterli sayıda kişiyi görevlendirir. Bu çalışanların yetkili İlk Yardım Eğitim Merkezinden sertifikalı eğitimi aldırılması gerekmektedir. Bu sertifikaların geçerlilik süresi üç yıldır. İdari para cezası ise çalışan başına 1.387 ¨’dir.
Çalışanların işe girişlerinde, iş değişikliğinde veya “tehlikeli” ve “çok tehlikeli” sınıfta yer alan işyerlerinde çalışmaları halinde işyeri hekiminden veya yetkili OSGB’den sağlık raporu alınması gerekmektedir. Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamaz. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen işverenlere aylık 1.078 ¨ idari para cezası uygulanır.
İşveren, çalışma ortamına ve çalışanların bu ortamda maruz kaldığı risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların yapılmasını sağlamalıdır. Varsa kaldırma araçları ve forkliftlerin üç ayda bir kez, basınçlı kapların yılda bir kez periyodik kontrolleri yetkili firmaya yaptırılmalıdır. Diğer ortam ve kişisel maruziyet ölçümleri ise yılda bir kez yaptırılmalıdır. Bu işlemlerin cezası her yükümlülük başına 1.617 ¨’dir.
Mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan “tehlikeli” ve “çok tehlikeli” sınıfta yer alan işlerde, yapacağı işle ilgili mesleki eğitim aldığını belgeleyemeyenler çalıştırılamaz. Bu çalışanların işe başlamadan önce yetkili mesleki eğitim kurumlarından eğitim alması gerekmektedir. Bu eğitimi almamış çalışanı olan işverene, çalışan başına 1.078 ¨ ceza uygulanır.
İşveren, çalışanları arasında yeterli niteliklere sahip işyeri hekimi varsa onu işyeri hekimi hizmetlerini yürütmesi için görevlendirebilir. Yoksa bu hizmeti sadece yetkili OSGB’lerden alabilir. İşyeri hekimi hizmeti almayan işyerlerine aylık 5.390 ¨ idari para cezası uygulanır.
İşveren, çalışanları arasında yeterli niteliklere sahip iş güvenliği uzmanı varsa onu iş güvenliği hizmetlerini yürütmesi için görevlendirebilir. Yoksa bu hizmeti sadece yetkili OSGB’lerden alabilir. İş güvenliği uzmanı hizmetini almayan işyerlerine aylık 5.390 ¨ idari para cezası uygulanır.
İşveren, çalışanları arasında yeterli niteliklere sahip diğer sağlık personeli (hemşire, sağlık memuru, teknisyen) varsa onu diğer sağlık personeli hizmetlerini yürütmesi için görevlendirebilir. Yoksa bu hizmeti sadece yetkili OSGB’lerden alabilir. Diğer sağlık personeli hizmetini almayan işyerlerine aylık 2.695 ¨ idari para cezası uygulanır.
Danışmanlık hizmeti veya meslek makbuzu ile alınan iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerin Bakanlık nezdinde hiçbir geçerliliği bulunmamaktadır. Bu hizmetlerin ya işyerinin kendi personeli tarafında ya da yetkili OSGB’lerden alınması zorunludur.
Bakanlık, 1 ila 9 çalışanı olan işyerleri için iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin maliyetini karşılayabilecektir. Ancak bu konuda henüz bir tebliğ veya genelge yayınlanmadığı için henüz bir ödeme planı söz konusu değildir. Bu konuda düzenleme yapılıncaya kadar, işyerlerinde oluşabilecek risklerden ve bu risklerin sonuçlarından işverenler sorumlu olacaktır.
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ GÖREV, YETKİ, SORUMLULUK VE
EĞİTİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 – 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin 34 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının son cümlesinde geçen “belgesi” ifadesi “belgesinin geçerliliği askıya alınan veya” ifadesi şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Belirli süre hizmeti olanların çalışma yetkisi
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Üç yıllık mesleki tecrübe ve (C) veya (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip iş güvenliği uzmanları; sektörel düzenleme kapsamında kendi meslek dallarına uygun işlerin yapıldığı işyeriyle sınırlı olmak üzere, bütün tehlike sınıflarındaki işyerlerinde görevlendirilebilirler. Bu hüküm, maddenin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren yedi yıl geçerlidir. Bu süre içinde işyerinin tehlike sınıfına uygun belge almayan veya alamayan iş güvenliği uzmanları için söz konusu görevlendirmeler kazanılmış hak sayılmaz.
(2) Bu madde ile yapılan düzenleme kapsamında, işyerinde yapılan asıl iş esas alınmak üzere iş güvenliği uzmanlarının meslek dalı ile işyeri tehlike sınıfının ilgisi NACE Rev. 2 Altılı Ekonomik Faaliyet Sınıflaması dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenir.
(3) Bu madde kapsamında görev yapmak isteyenler, üç yıl içinde müracaat etme hakkına sahiptirler. Bu kişiler, Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan ve en az üç yıl süreyle ikinci fıkrada belirlenen işyerlerinde çalıştıklarına dair en az 750 günlük prim ödeme kayıtlarını gösteren hizmet dökümüyle birlikte yapacakları sözleşmeleri Genel Müdürlüğe bildirirler. Bu kapsamda görevlendirilenler bu maddenin yürürlüğü süresince haklarını kullanabilirler.”
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin EK-2’sinde yer alan Yıllık Değerlendirme Raporundaki “işçi sayısı” ifadesi “çalışan sayısı” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin EK-9’unda yer alan İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitim Kurumları için İhtar Tablosunda 12 nci sırada yer alan “15 gün” ifadesi “30 gün” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 5 – Bu Yönetmeliğin ikinci maddesi yayımı tarihinden iki ay sonra, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 6 – Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.
Sayın Bakanın, 20.01.2013 tarihinde Kanal 7’de Başkent Kulisi Programına verdiği söyleşide iş güvenliği uzmanları hakkında çarpıcı açıklamaları aşağıda özetlenmiştir.
– Özellikle İSG Uzmanı istihdam etme konusundaki sıkıntı bize kadar ulaşmış durumdadır.
-İSG kanunun önemli bir kısmı yürürlüğe girmiş olup eksikler tamamlanmaktadır.
-Özellikle madenler,inşaat işleri, patlayıcı ve parlayıcı madde üretimi gibi tesisler çok tehlikeli olup A sınıfı uzman bulundurma zorunluğu vardır.
-Ancak mevcut durumda A sınıfı uzman sayısı 1500 kadardır.
-Bu nedenle bu uzmanlar çok tehlikeli iş yerlerine çok yüksek sözleşme bedelleri teklif etmektedir.
-Bizim amacımız iş yerlerine ilave mali yükler getirmek değil, çağdaş iş ortamları oluşmasını sağlamaktır.
-İş güvenliği uzmanlarının görevi bu iş yerlerinde riskleri belirlemek ve bu riskleri ortadan kaldırıcı çalışmalar yapmaktır.
-Bunun da bir bedeli vardır. Ancak bu bedel ocak söndürme bedeli değildir.
-Pazartesi günü yapacağımız yönetmelik değişikleriyle 1500 olan uzman sayısını 10binlere 15 binlere çıkararak bu konudaki teknik personel eksikliğini gidereceğiz.
-Bu süreç zarfında tarafların İSG Yasasında gördükleri olumsuz ve eksiklikleri Mart ayında yapacağımız toplantıda görüşüp karara bağlayacağız.
-İş verenlerimiz acele etmesin, panik yapmasın, kendilerine yük getirecek sözleşmeler imzalamasın.
İş sağlığı ve güvenliği; işin yapılması sırasında işyerindeki fiziki çevre şartları sebebiyle işçilerin maruz kaldıkları sağlık sorunları ve mesleki risklerin ortadan kaldırılması veya azaltılması ile ilgilenen bilim dalıdır. Bir kuruluşun gerçekleştirdiği faaliyetlerden etkilenen tüm insanların (çalışanların, geçici işçilerin, alt yüklenici çalışanlarının, ziyaretçilerin, müşterilerin ve işyerindeki herhangi bir kişinin) sağlığına ve güvenliğine etki eden faktörleri ve koşulları inceleyen bilim dalı olarak tanımlanmaktadır.
İşyerlerinde işin yürütülmesi ile ilgili olarak oluşan tehlikelerden, sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak ve daha insanî bir iş ortamı meydana getirmek için yapılan metotlu çalışmalar.
Genel anlamda, hem çalışanları korumayı (İş Güvenliği), hem de bütün işletmenin ve üretimin güvenliğini, yani etraftakilerin ve çevrenin korunmasını esas alan tedbirlerin bütünüdür.
İşyerinde çalışan işçilerin sağlığını ve iş güvenliğini sağlamayı, bir başka ifadeyle, işyerinde doğabilecek, iş kazası ve meslek hastalıkları gibi her türlü riske karşı gerekli tedbirleri almayı, bu husustaki şartları yerine getirmeyi, bu hedefleri yerine getirmeye yardımcı olabilecek araç-gereçlerin noksansız bulundurulmasını öngören, genelde bunların uygulanmasından işverenin sorumlu tutulduğu ve/fakat işçilerin de, öngörülen tedbirlerle ilgi olarak usul ve şartlara uymalarını isteyen bir kavramdır.
